Mobile menu

Atatürk Uluslararası Kadın Ustalar'da Türk Sporculardan Duble

Atatürk Kadın Ustalar'da beşinci turda Ekaterina Atalık, Anna Ushenina'yı uzun bir mücadelenin sonunda yenerken, Betül Cemre Yıldız'da ABD'nin en güçlü kadın satranççılarından olan Irina Krush'a karşı güzel bir parti kazandı. Pia Cramling, Harika Dronavalli'ye karşı fil çiftinin gücünü gösteren bir parti kazandı. Bu sonuçların ardından turnuvada liderlik yeniden üç sporcu tarafından paylaşılır duruma geldi: Ekaterina Atalık, Pia Cramling ve Hou Yifan. Analizli partiler ve fotoğraflar haberin devamında yer almaktadır.

SNo. NameRtgRes. NameRtgSNo.
3IMJAVAKHISHVILI Lela2470½  -  ½GMCHEN Zhu254810
4IMUSHENINA Anna24840  -  1IMATALIK Ekaterina24082
5WIMYILDIZ Betul Cemre22071  -  0IMKRUSH Irina24731
6GMCRAMLING Pia25241  -  0IMDRONAVALLI Harika24559
7WGMYIFAN Hou2527½  -  ½WGMXUE Zhao25178

picture 001 

Hou Yifan maçtan önce dinlenirken

picture 010

 Hou Yifan'ın Türkiye'de de hayranları var...

picture 037

Hou Yifan, maç esnasında...Çinli süper yıldızın tahtadan ziyade tavana bakmayı tercih etmesi Türkçe konuşan dünyaca ünlü Ukraynalı bir büyükustayı hatırlattı!

Beşinci turda Betül Cemre Yıldız, Irina Krush'a karşı çok güzel bir galibiyet aldı. Böylece puanın 1,5'a çıkaran Betül'ün yarınki rakibi Ekaterina Atalık. Aşağıda partisinin analizleri Playchess'teki basın toplantısında gösterdiği varyantlardan esas alınarak hazırlanmıştır.

picture 008

Yıldız,Betül Cemre  (2207) - Krush,Irina (2473)
I. Atatürk Kadın Ustalar Satranç Turnuvası İstanbul (5), 14.03.2008


1.e4 c5 2.Af3 Ac6 3.Fb5 g6 4.0-0 Fg7 5.c3 Af6 6.Ke1 0-0 7.h3 d5 8.e5 Ae8

At için genellikle tercih edilen manevralardan birisi e8-c7-d6'dır.

9.d4 c4 10.b3 cxb3 11.axb3 Ac7 12.Ff1

Bu konumda siyah taşlar biraz daha pasif durmaktadır ve ilk bakışta göze çarpmayan alan üstünlüğü beyaza daha rahat bir oyun vermektedir. Bu tarz konumlarda g7'deki siyah fil d4-e5 ile sona eren piyon zincirleriyle kapanmışsa ve siyahın bu piyon zincirini f6 ile parçalayıp filini etkinleştirmesine yönelik fikirler etkili değilse, o zaman beyazın hafif üstünlüğü olduğu söylenebilir.

[Bu konumda daha önce oynanan bir oyunda beyaz 12.Fd3'ü tercih etmiş 12.Fd3 b5 13.c4 bxc4 14.bxc4 dxc4 15.Fxc4 Ad5 16.Fxd5 Vxd5 17.Ac3 Vc4 18.Ka4 Ab4 19.Aa2 Fd7 20.Kxb4 Vxa2 21.d5 a5 22.Kb7 Kfd8 23.Vd4 Fe6 24.Kxe7 Vxd5 25.Vh4 Kd7 26.Kxd7 Fxd7 27.Ag5 h5 28.Vf4 Fe6 29.Fb2 a4 30.Ae4 a3 31.Fa1 Vc4 32.Kc1 Va4 33.Ve3 Vb3 34.Kc3 Va2 35.Kc1 Vb3 36.Kc3 Vd1+ 37.Şh2 Vxa1 38.Af6+ Fxf6 39.exf6 Şh7 40.Vf3 a2 41.Kc5 Vxf6 42.Vxf6 a1V 43.Ke5 Ka5 44.f4 Kxe5 45.fxe5 Ve1 46.Vg5 Vf2 47.Şh1 Fd5 48.Şh2 Şg7 49.Şh1 Vf1+ 50.Şh2 Vxg2+ 51.Vxg2 Fxg2 52.Şxg2 g5 53.Şf3 Şg6 54.Şe4 g4 55.hxg4 hxg4 0-1 Ahmed,E-Holmsten,A/Cairo 2002/CBM 87 ext]

12...b5 13.Fe3 a5 14.Abd2 Fa6 15.h4 Ae6 16.h5

Beyazın planı çok mantıklıdır. Beyaz, h hattından oynayacak ve ağır taşlarını kullanarak rakip şaha hücum edecek. Burada Rybka'nın ve Junior'un önerdikleri gibi piyonu almak da çok ikna edici değil ve açıkçası konumun değerlendirmesini fazla değiştirmez.
Siyahın da oyunun bundan sonraki bölümünde yapacakları az çok bellidir. Vezir kanadında oynayacak olan siyah, b5-b4 sürüşünden sonra bir şekilde vezir kanadında bir zayıflık bulmaya çalışacak; ama bu hiç de kolay görünmüyor. Dolayısıyla bu konumda beyazın avantajlı olduğunu hatta açılıştan üstün çıktığını da söyleyebiliriz.

16...Vc7 17.g3 Kfd8 

Yine de pek az insanın oynamaya cesaret edebileceği bilgisayar hamlesi 17...gxh5 18.Ah4 b4 19.c4 dxc4 20.Axc4 Kad8 21.Af5 çok ikna edici görünmüyor.
18.hxg6
18.h6 da bir başka mantıklı devamyoludur. Bu konumda da beyazın avantajı devam ederdi; ancak oyundaki hamle de çok mantıklıdır.

 18...hxg6 19.Fh3

Betül burada h hattında oynamak gibi bir niyetinin olduğu bize Playchess'teki basın toplantısında anlatmıştı. Siyah ise yukarıda da belirttiğimzi gibi b4 ile vezir kanadındaki piyonları sabitleyecek.

19...Fc8 20.Şg2 

Şah, ağır taşlara yol açıyor.
 
20...b4 21.cxb4 Axb4 22.Kc1 Vb7 23.Kh1 Fd7 24.Vg1 f6 25.Fxe6+

25.Ah4 de bir başka oynanabilir devamyoludur; fakat savunma yapan bir taşı kaldırıp aynı zamanda h dikeyini ağır taşlar açmak da iyidir.

25...Fxe6 26.Fh6 Şf7

Burada bir başka seçenek de beyazın h6'daki filini değişmeyip hücum etmesini zorlaştırmak; fakat burada bu hamle de siyaha mutluluk getirmeyecek gibi görünüyor: 26...Fh8 27.Vh2 Şf7 28.exf6 exf6 29.Ff4 'ten sonra açık h dikeyi ve Kc7 tehditleri konumu siyah için çok tehlikeli kılmaktadır.

22772500p1

27.Ag5+!

Betül'den güzel bir feda! Görünen o ki objektif olarak kazanmıyor; fakat masa başında çok etkili ve çürütülmesi çok zor.

27...fxg5 28.Af3 Fxh6

22772500p1

Belki de siyahın tek savunması bu konumdaydı. Bu konumda, beyazın ikinci atının g5 veya e5'e gelmesi duruunda siyah şahın çok zor duruma düşeceği açıktır. Siyah da bu hamleyi mümkünse engellemeye çalışmalıdır. İşte burada siyahın fazla taşını geri verip Ag5'i engellemesi için 28...Ff6!! oynaması gerekiyor. IM Pruess'in bulduğu bu hamlenin amacı 29.exf6 exf6'den sonra gerçekleşir. Şimdi h dikeyinden de hücum etmek kolay değildir;çünkü  30.Fxg5 Kh8'den sonra siyah beyazın h dikeyindeki hücumunu da karşılayabilir.

29.Kxh6 Ka6

Bu hamle bitirici hata gibi görünüyor; fakat siyaha oynanabilir bir hamle bulmak da çok zor. Rybka da Junio da 29...Vb6 30.Axg5+ Şe8 öneriyor; fakat beyazın girişimi ve güçlü hücumu devam ettirmesinin bir yolu var. Bilgisayardan önce bu devam yolunu fark eden de bir insan: 31.Vh2 IM David Pruess'in (Irina Krush'ın sekondantı) gösterdiği bu hamlenin fikri hem veziri h dikeyinde oyuna sokmak hem de g6 piyonun alma tehdidi yaratmak; çünkü artık Kg6'dan sonra Fh3 açarak şah fikri, vezir h3'ü şahla aldığı için olmuyor. (31.Kc5 Ad3 32.Kc3 Ff5 33.Kh8+ Şd7 34.e6+ Fxe6 35.Kxd8+ Kxd8 36.Kxd3 Ff5) 31...Şd7 32.Kxg6 Kh8 (32...Fh3+ 33.Vxh3+) 33.Kh6 Kxh6 34.Vxh6; 29...Şg7 30.Axg5 Şxh6 31.Vh2+ Şg7 32.Vh7+

30.Vh2 Kg8

[30...Ke8 ile şahı kaçma fikri de oyunu kurtarmaz. 31.Axg5 Fg4 (Diğer bütün hamlelere karşı Vh3 vardır.Örneğin, 31...Kc6 32.Axe6 Kxe6 33.Vh3; 31...Ad3 32.Axe6 Kxe6 33.Vh3) 32.Vh4 Ff5 33.g4 Fe4+ 34.f3'ten sonra e6 tehdidi olduğu için siyah çok güç durumdadır.]

31.Kh8 Şe8 32.Axg5 Kxh8 33.Vxh8+ Şd7 34.Ah7 

Şimdi beyazın Af8 tehdidine karşı yeterli savunması yoktur. 

34...Rc6

[34...Şa8 35.Af6+ exf6 36.Vg7+'den sonra vezir düştüğü için olmuyor.]

35.Af8+ Kc7 36.Axe6+ Şb6 37.Vd8+

1-0

Europe Echecs'te Betül'ün galibiyetiyle ilgili yorumu söyle:

"Önceki gün şanslı bir şekilde beraberliği kurtaran genç Türk oyuncu, bugün kimseye herhangi bir diyeti ödemeye niyeti olmadığını gösterdi!"

picture 005 picture 018

Eski Dünya Sampiyonu Zhu Chen ilk dört maçını kaybettikten sonra dün Istanbul'daki ilk beraberliğni aldı. Dün de kayıp duruma düştüyse (Bologan'a göre birkaç yerde beyaz kazanabiliyormuş) de beraberliği güzel bir taktik olanakla kurtardi. Aşağıdaki konumda artık beraberlik şansları öncekine göre daha fazladır...

22772500p0

40...Adf2 [ve analiz odasında oyunu birlikte incelediğimiz Bologan bu hamleden sonra haklı olarak çok rahatlıyor] 41.Kf3 (41.Kc5 e5 42.Kc1 (42.a8V Kxa8 43.Fxa8 Ah3+ ve beraberlik) =) 41...Vc2 [Bologan'a göre burasi artik beraberliktir] 42.Kf2 [Burada Ah3+ Kd1 tehdidi vardı.] 42..Af2 43.Vf2 Vxb3 44.a8V Vd1+ 45.Vxf1 Vxf1+ 46.Sxf1 Kxa8 47.Fxa8'den sonra konum tamamen beraberliktir. Zaten kenar piyonun bulundugu dikeyin terfi karesi filin rengiyle ayni renkte olmadigi için beyazin kazanma şansı yoktur.

picture 013picture 007


Left: Pia Cramling'in kalem kutusu Right: Harika Dronavalli
Yılların tecrübesi Pia Cramling, Harika Dronavalli'ye karşı güzel bir oyun kazanarak liderliği paylaşır konuma geldi. İsveçli büyükusta, maçtan sonra Playchess'teki canlı toplantısında partisini gösterdi. Aşağıdaki nalizler de onun söyledikleri üzerine hazırlanmıştır:


Cramling,Pia - Dronavalli ,Harika
I.Atatürk Uluslararası Kadın Ustalar Satranç Turnuvası (5), 15.03.2008


1.d4 Af6 2.Af3 g6 3.c4 Fg7 4.Ac3 d5 5.cxd5 Axd5 6.e4 Axc3 7.bxc3 c5 8.Fe3 Va5 9.Fd2 0-0 [Bir diğer olanak da 9...cxd4 10.cxd4 Vd8'dir] 10.Fe2 cxd4 11.cxd4 Vd8 12.Kc1 [Burada da Playchess'teki basın toplantısında Cramling tarafından gösterilen bir başka devam yolu  : 12.Fe3 Va5+ 13.Vd2 Vxd2+ 14.Şxd2 Kd8; ve yine bir başka olanak da Grünfeld'de tipik sayılabilecek d5 sürüp kalite verip alan üstünlüğü, siyah karelerin zayıflığı ve aktif taş oyununa dayanarak yapılan kalite fedasıdır. ] 12...Fg4 [12...Fxd4 hamlesi 13.Kxc8 Fxf2+ 14.Şxf2 Vxc8 15.Va1'den dolayı olmaz. Beyaz taşlar saldırıya hazırken siyahın gelişim sorunu devam etmektedir. Tabii ki beyazın materyal üstünlüğü de var! ] 13.d5 Ad7 14.h3 Fxf3 15.Fxf3 Kc8 16.0-0 Kxc1 17.Vxc1 f5 18.exf5 Ae5 [18...gxf5 o kadar iyi bir hamle değildir. Şimdi fil çifti 19.d6 exd6 20.Fxb7 ile canlanabilir] Beyaz burada fil çiftini muhafaza etmelidir. Şimdi filini a2-g8 çaprazını transfer edecek. 19.fd1 gxf5 [Tabii ki 19...Vxd5 20.Fb3'ten dolayı olmaz. Burada belki de siyahın en mantıklı devamyolu kaleyi oyuna sokmak, atı önce a2-g8 çaprazını kapatıp sına d6 ile etkili bir kareye getirip d piyonunu bloke etme amacını taşıyan 19...Kxf5 20.Fb3 Af7 iyi olabilir.] 20.Fb3 [20.Va3 ac4] 20...Vd6? Siyahın en büyük hatası gibi görünüyor. Oyundan sonraki analizde Dronavalli 20...Şh8 21.Fc3 (21.Fh6 da olabilir) 21...Vd6 22.Ke1 Kc8 23.Ve3 Af3+ 24.Vxf3 Kxc3 (24...Fxc3'e 25.Ke6 mümkündür.) 25.Vxf5 hamlelerinden sonra beyaz yine açık üstündür; fakat oyundakinden de daha iyi bir devamyolu gibi görünüyor. ] 21.Ff4 Vf6 [21...Vg6 22.Ve3 Af7 23.Vxe7] 22.Fg5 [Zafere giden bir diğer yol da 22.Fxe5 Vxe5 23.Ke1 Vd6 24.Ke6 Vd8 25.Kxe7'dir] 22...Vd6 [22...Vg6 23.Fxe7 Af3+ 24.Şh1 fazla fark etmez.] 23.Fxe7 Vxe7 24.d6+ 1-0
picture 021picture 022
Sol: Ekaterina Atalık Sağ: Seyircilerin çoğu gözlerini Ushenina-Atalık mücadelesinden ayırmadılar. Turun da en son biten mücadelesi bu eşleşme oldu.

Ekaterina Atalık, Ukraynalı rakibinin açılıştaki biraz amaçsız oyunundan hızla faydalandı ve bir galibiyet daha aldı. Galibiyete giden yol oldukça dikenliydi; fakat Atalık da kazanmayı çok istiyordu ve bağlı geçer piyonlar da onun bu turdaki en büyük yardımcılarıydı.

Ushenina,Anna - Atalık ,Ekaterina
Isbank Ataturk Women Masters Istanbul (5), 15.03.2008

1.e4 e5 2.Af3 Ac6 3.Fb5 a6 4.Fa4 Af6 5.Ve2 b5 6.Fb3 Fc5 7.0-0 0-0 8.d3 d6 9.c3 h6 10.Kd1 Ke8 11.h3 Fb6 12.Abd2 Fe6

Açıkçası beyazın açılıştan herhangi bir üstünlük elde ettiğini söyleyemiz. Hatta Kd1 hamlesi de d4 sürmek bu konumda çok zor olduğu için biraz anlamsız durmaktadır. Siyahın buradaki oyunu oldukça rahattır ve Ah5-f4 fikirleri güçlü olacaktır. Bilgisayar programları genellikle Fe6 öneriyorlar ve konumu eşit değerlendiriyorlar; fakat siyahın oyununun rahatlığını bilgisayarın -0.00 gibi değerlendirmeleri pek de açıklamaz. Beyazın konumda tipik manevralarını uygulayarak veya d4 sürmeye çalışarak bir oyun elde etmesi kolay değildir.

13.Fc2 Ah5 14.Af1 Vf6 15.A3h2 Ae7 16.Vf3 Af4 17.Fxf4 exf4 18.a4 Ag6 19.d4 Vg5

22772500p2

Siyah açık üstün konumdadır ve Ah4 ile bir piyon kazanmaya çok yaklaşmıştır. Beyaz, buna rağmen mücadelesini sürdürüp sonucun gelmesini oldukça uzatmıştır.

20.Vd3 Ah4 21.g4 fxg3 22.Vxg3 Fxh3 23.Ae3 Fe6 24.Ahg4 Ag6 25.axb5 axb5 26.Kxa8 Kxa8 27.Af5 Ke8 28.Fd3 Fd7 29.Şf1 d5 30.f3 dxe4 31.fxe4 Fxf5 32.exf5 Ah4 33.Şf2 Axf5 34.Axh6+ Vxh6 35.Fxf5 Vf6 36.Vf3 b4 37.Kh1 g6 38.Fd3 Vxf3+ 39.Şxf3 bxc3 40.bxc3 Şg7 41.Fb5 Ka8 42.Şe4 f5+ 43.Şd5 Kd8+ 44.Şe5 c5 45.dxc5 Fxc5 46.Fc6 Ff2 47.Kh3 Fb6 48.Fd5 Fc7+ 49.Şd4 Fb6+ 50.Şe5 Ke8+ 51.Şd6 Şf6 52.c4 Fe3 53.Kh7 f4

Bizimle maçı izleyen Bologan'a göre burada f4'ün en doğru hamle değildir; çünkü bu tip oyunsonlarında piyonları olan tarafın piyonları rakip fil ile aynı renkteki karelere sürerek ilerletmeye çalışması gerekiyor. Rybka'nı yardımıyla siyaha şöyle bir fikir önerilebilir:  [53...Kf8 54.Kd7 şimdi fikir c piyonun sürmek; çünkü hemen 54.c5 Kd8+ 55.Şc6 Kc8+ 56.Kc7 Kxc7+ 57.Şxc7 Fxc5'ten dolayı olmaz, 54...g5 55.c5 Ff4+ 56.Şc6 g4]

54.Kd7

Siyah yine de bağlı geçerlerini sürmesini sağlayacak taş gruplamasını buluyor.

54...Kc8 55.Kf7+ Şg5 56.Şd7 Kb8 57.Şc7 Kb6 58.Ke7 Kf6 59.Ff3 Şh4 60.Ke5 g5 61.c5 g4 62.Fd1 Kxc5

22772500p3


Siyah artık filini rahatça c piyonuna karşı geri verebilir. Verilen materyale karşılık beyazın sorun çıkaracak tek taşı tahtadan yok oluyor ve siyahın geçer piyonları hem şah hem de kale tarafından destekleniyor. Konumdaki bir diğer dikkat çekici noktada beyaz şahın mücadelenin son bölümünün geçeceği yerden uzakta olmasıdır. Bundan sonrası Ekaterina Atalık için çok kolay bir kazançtır. 

63.Kxc5 f3 64.Kc4 Şg3 65.Şd7

[65.Rc3 Kh2 66.Rc2+ Kh3 67.Rf2 Kg3 de siyah için rahatça kazanmalıdır.]

65...Kf4 66.Kc1 f2 67.Fe2 Ke4 68.Fb5 Ke1 69.Kc3+ Şh4 70.Şd6 f1V 71.Fxf1 Fxf1 72.Şe5 g3 73.Kc2 Şh3 74.Şe4 0-1




Not: Victor Bologan ve David Pruess'e yardımlarından dolayı teşekkürler. 
Özgür Akman